یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان با نشر گزارش تازه‌یی اعلام کرده است که تلفات غیرنظامیان در افغانستان در شش ماه نخست ۲۰۱۶ نسبت به زمان مشابه در هفت سال گذشته به بالاترین سطح خود رسیده است.
براساس این گزارش که امروز (دوشنبه، چهارم اسد) منتشر شد، در شش ماه نخست سال جاری میلادی ۱۶۰۱ غیرنظامی کشته و ۳۵۶۵ تن دیگر زخمی شده‌اند.
این آمار افزایش چهار درصدی تلفات غیرنظامیان نسبت به شش ماه نخست سال گذشته را نشان می‌دهد. در شش ماه نخست سال گذشته‌ی میلادی ۴۹۸۲ غیرنظامی کشته و زخمی شده‌اند.
بر اساس این گزارش، هرچند تعداد کشته‌شدگان شش ماه نخست امسال نسبت به شش ماه مشابه آن در سال ۲۰۱۵ ( ۱۶۱۵ نفر) و سال ۲۰۱۴ (۱۶۸۶ نفر) کاهش را نشان می‌دهد، اما تعداد زخمیان بیشتر از هر سال دیگر است.
مجموع ارقام تلفات غیرنظامیان که توسط یوناما از اول ماه جنوری سال ۲۰۰۹ تا ۳۰ جون سال ۲۰۱۶ ثبت شده به ۶۳۹۳۴ تن می‌رسد که از این رقم حدود ۲۲۹۴۱ تن را کشته و ۴۰۹۹۳ تن دیگر را زخمیان تشکیل می‌دهند.
کودکان یک سوم تلفات غیرنظامیان را در این شش ماه تشکیل می‌دهند؛ ۳۳۸ کشته و ۱۱۲۱ زخمی. از سال ۲۰۰۹ تا کنون بیشترین رقم تلفات کودکان، در شش ماه نخست امسال بوده است. رییس بخش حقوق بشر سازمان ملل متحد این رقم را «هشداردهنده و شرم‌آور» خوانده است.
بر اساس این گزارش، شمار تلفات زنان در این مدت ۱۳۰ کشته و ۳۷۷ زخمی بوده است. همچنان در این گزارش گفته شده که به‌دلیل محدودیت‌های مربوط به میتودولوژی/ روش تحلیلِ استفاده‌شده در جمع‌آوری ارقام و نیز محدودیت‌های تشخیص جنسیت قربانیان، شمار تلفات زنان دقیق نیست.
تادامیچی یاماموتو، فرستاده‌ی ویژه‌ی دبیر کل سازمان ملل در افغانستان گفته که این گزارش بیانگر ناکامی طرف‌های درگیر جنگ در پابندی به تعهد خود در راستای تأمین امنیت جان غیرنظامیان در منازعه است.
آقای یاماموتو افزده: «تک‌تک تلفاتی که در این گزارش مستند شده، به‌طور مثال اگر مردم در جریان عبادت، کار، مطالعه، آوردن آب و در بستر شفاخانه کشته شدند؛ این همه نمایندگی از ناکامی طرف‌های درگیر در تعهدات‌شان می‌کنند و این گزارش برای جناج‌های درگیر در منازعه باید یک درخواست محسوب گردیده تا آن‌ها در زمینه گام‌های مناسب و جدی را برداشته و در مورد کاهش تلفات و مصونیت افراد ملکی اقدامات لازم نمایند.»
او می‌گوید، اظهارات قربانیان و فامیل‌های آنان نشان‌دهنده‌ی تراژیدی دردناک هر یک از قربانیان است که در این جنگ طولانی از سال ۲۰۰۹ به این‌طرف کشته و زخمی شده‌اند.
زید رعد حسین، رییس کمیساریای عالی سازمان ملل در امور حقوق بشر گفته که آمار تلفات غیرنظامیان در شش ماه نخست سال جاری میلادی در جنگ افغانستان «هشداردهنده و شرم‌آور» است.
او از طرف‌های درگیر جنگ در افغانستان خواسته که از هدف قرار دادن عمدی غیرنظامیان توسط سلاح‌های سنگین در محلات غیرنظامی خودداری کنند و مصونیت عاملان تلفات غیرنظامیان باید پایان یابد.

عاملان تلفات غیرنظامیان
در گزارش یوناما آمده که گروه مخالف مسلح دولت مسئول ۶۰ تلفات غیرنظامیان و نیروهای طرفدار دولت مسئول تلفات ۲۳ درصد دیگر هستند. ۱۳ درصد دیگر در درگیری‌های بین دو طرف و ۴ درصد هم در انفجار مواد منفجرناشده تلف شده‌اند.
گزارش یوناما همچنین افزوده که درگیری‌های زمینی هنوز هم عامل بیشترین تعداد تلفات غیرنظامیان است و به‌دنبال آن، حملات پیچیده‌ی انتحاری و بمب‌گذاری‌های کنارجاده‌یی باعث تلفات غیرنظامیان می‌شوند.
یوناما در گزارش خود نوشته که ۸۵ درصد کودکان قربانی خشونت‌ها در بمب‌گذاری‌های کنارجاده‌یی و انفجار مواد منفجرنشده قربانی شده‌اند.
این نهاد همچنین معتقد است که هدف قرار دادن زنان در ملاءعام، استفاده از کودکان در درگیری‌های مسلحانه، خشونت جنسی علیه دختران و پسران و حمله به محلات آموزشی و درمانی، از موارد جدی نقض حقوق بشر است.

واکنش‌ها به این گزارش
ارگ ریاست‌جمهوری در واکنش به گزارش یوناما می‌گوید که دولت افغانستان این گزارش را خوانده و از طریق نهادهای مسئول، چگونگی وضعیت حفاظت غیرنظامیان را مورد نظارت قرار می‌دهد و از افزایش تلفات مخصوصاً کودکان، نگران می‌باشد.
در اعلامیه‌ی ریاست‌جمهوری آمده است که گزارش یوناما یک‌بار دیگر ثابت می‌سازد که مردم افغانستان، هم از اطفال و زنان، قربانیان اصلی جنگی می‌باشند که بالای ما تحمیل شده است. این گزارش همچنان به اثبات می‌رساند که به‌صورت گسترده عامل اصلی صدمه‌زدن به غیرنظامیان، طالبان و سایر گروه‌های تروریستی‌اند.
اعلامیه افزوده که دولت افغانستان به تمام مکلفیت‎‌‌‎های خویش در قبال قانون اساسی و قوانین بین‌المللی بشردوستانه مبنی بر حفاظت غیرنظامیان پایبند بوده و تطبیق آن‌را جزء لاینفک عملکرد نیروهای امنیتی و دفاعی کشور ساخته است. ریاست‌جمهوری با جدیت کامل، به تمام نیروهای امنیتی و دفاعی کشور دستور داده‌است تا در مطابقت به مکلفیت‌های خویش در قبال قوانین ملی و بین‌المللی، حفظ جان افراد ملکی را در اولویت قرار دهند.
اعلامیه افزوده که متأسفانه یک بخش تلفات افراد ملکی به این دلیل می‌باشد که طالبان و سایر گروه‌های تروریستی هنگام هدف قرار گرفتن توسط نیروهای امنیتی از افراد ملکی و مناطق مسکونی به‌عنوان سپر انسانی استفاده می‌کنند.
در خبرنامه آمده: «دولت افغانستان بر علاوه‌ی مقررات و قوانین حاکم بر عملکرد نیروهای امنیتی و دفاعی کشور و حفظ جان مردم ملکی، پالیسی حفاظت مردم ملکی را نهایی ساخته و همان‌گونه که یوناما در این گزارش پیشنهاد نموده‌است، عنقریب مورد تصویب قرار خواهد داد.»
در همین حال، مؤسسه‌ی حمایت از کودکان در واکنش به گزارش تازه‌ی یوناما پیرامون افزایش تلفات غیرنظامیان، در اعلامیه‌یی از وضعیت کودکان افغانستان در مناطق جنگ‌زده ابراز نگرانی کرده است. این نهاد در اعلامیه‌اش با اشاره به کشته و زخمی‌شدن ۳۳۸ کودک در جنگ‌های شش‌ ماه نخس ۲۰۱۶ نوشته است که این آمار نشان‌دهنده‌ی بیشترین شمار تلفات کودکان از سال ۲۰۰۹ به‌این‌سو می‌باشد.
براساس این اعلامیه، آمار تلفات کودکان در مقایسه با سال گذشته ۱۸ درصد افزایش یافته است. این نهاد از تمامی طرف‌های درگیر می‌خواهد که به شعار این نهاد احترام گذاشته و در هر شرایطی به‌ویژه وضعیت جنگی از کودکان حمایت کنند.
مقام‌های دفتر اتحادیه‌ی اروپا در افغانستان نیز می‌گویند که گزارش شش‌ماهۀ یوناما درباره‌ی افزایش شمار تلفات غیرنظامیان آمار نگران‌کننده‌یی را نشان می‌دهد. به گفته‌ی این مقام‌ها، نگران‌کننده‌ترین بخش گزارش ارقامی است که نشان می‌دهد تلفات کودکان نیز افزایش یافته است.