دبیر دوم سفارت افغانستان در ایران با بیان اینکه کشورش هنوز در الفبای ملت‌سازی است، گفت: تا زمانی که اقوام و مذاهب تحمل همدیگر را نداشته باشند، مشکل افغانستان حل نمی‌شود.

«حیدر محقق» دبیر دوم سفارت افغانستان در ایران در نشست تخصصی تاریخ معاصر این کشور در سالن اجتماعات «کانون فرهنگی ثامن» در گلشهر مشهد با بیان اینکه مشکل بزرگ افغانستانی‌ها عدم همگرایی است، گفت: ما هنوز در الفبای ملت‌سازی هستیم.

وی در آغاز سخنان خود اظهار داشت: ما باید به هزاره بودن و افغانستانی بودن خود افتخار کنیم که نیاکان و پدران ما چه افتخاراتی آفریدند و متاسفانه نسل امروز از تاریخ پر افتخار خود غافل است و نسلی می‌تواند به خود باوری برسد که از تاریخ ملت و قوم خود آگاهی داشته باشد.

هزاره‌ای بودن جرم نیست

وی در ادامه افزود: شناخت تاریخ مهم است، وقتی که ما از تمدن تاریخی خود آگاهی پیدا کردیم به یک خودباوری دست پیدا می‌کنیم.

محقق تصریح کرد: یکی از رهبران پر درد افغانستان شهید مزاری می‌گفت: بیایید آنقدر نام خود را تکرار کنیم تا هزاره‌ای بودن در افغانستان جرم نباشد. بیاید آنقدر نام جرم شده خود را تکرار کنیم تا برای دیگران نام هزاره عادی شود.

دبیر دوم سفارت در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در زمان عبدالرحمن هزاره‌ها را قتل عام کردند و از تبلیغ نام هزاره و هویت هزاره و از گسترش فرهنگ آنان جلوگیری کردند. به همین خاطر است که نام هزاره را جرم اعلام کردند و برای همین اساس بود که شهید مزاری گفت نام جرم شده خود را آنقدر تکرار کنیم که برای دیگران عادی شود تا هیچ حساسیتی باقی نماند.

وی در مورد زبان هزاره‌های افغانستان افزود: زبان هزاره‌ها مادر زبان فارسی است و بسیاری از کلمات در مناطق مرکزی امروز هنوز اصالت اوستایی خود را حفظ کرده و حدود ۳۰ درصد کلمات هزاره‌ها گویش اوستایی دارد.

حیدر محقق در ادامه سخنان خود به محل سکونت هزاره‌ها در مناطق مختلف افغانستان اشاره و تصریح کرد: تا به امروز در برخی از مناطق قندهار همین نام‌های هزارگی وجود دارد و همین لهجه‌های هزارگی در قندهار نشانگر این است که ساکنان آن مناطق زمانی هزاره‌ها بودند که یا فرار کردند یا به اجبار مجبور به ترک آنجا شدند.

در ۱۲ ولایت افغانستان هزاره‌های سنی وجود دارند

این فعال اجتماعی ادامه داد: امروز هزاره‌ها در ولایت‌های مختلف افغانستان پراکنده شده‌اند، شورای هزاره‌های اهل سنت یک سال است که تشکیل شده و در ۱۲ ولایت افغانستان هزاره های سنی وجود دارند و این‌ها تازه اعلام موجودیت کرده و خیلی از کسانی که به قندوز، تخار، بدخشان و پنجشیر سفر کرده‌اند، مجموعه‌های بسیار بزرگی از این هزاره‌ها را دیده‌اند که یک تعدادی در همین اواخر شیعه شده‌اند، اگرچه مذهب هم مهم است ولی مهمتر از آن برای ما و شما ملیت است.

وی در ادامه خطاب به حضار افزود: زمانی که ما و شما بتوانیم در افغانستان همدیگر را پیدا و در آغوش بگیریم آن زمانی است که همان تمدن عظیم زابلستان و غرجستان را زنده کرده‌ایم. بیاید از تاریخ خود آگاه شوید که چی افتخاراتی داشته‌اید و چه مصیبت‌هایی را دیده‌اید، تاریخ برای موفقیت آینده انسان‌ها تجربه است.

تا زمانی که اقوام و مذاهب تحمل همدیگر را نداشته باشند، مشکل افغانستان حل نمی‌شود

این دیپلمات افغانستانی در ادامه به بحث ملت‌سازی در افغانستان اشاره و یادآور شد: پایه‌های حکومت ما و شما ضعیف است به همین خاطر است که ملت‌سازی ما روند خود را طی نکرده است. ما هنوز در الفبای ملت‌سازی هستیم، در افغانستان هنوز مؤلفه‌هایی که کارشناسان برای ملت‌سازی ارائه کرده‌اند، اجرا نشده است.

وی در ادامه اضافه کرد که به همین دلیل است که هر روز اقوام مختلف با یکدیگر درگیر هستند و تا زمانی که اقوام و مذاهب تحمل همدیگر را نداشته باشند مشکل افغانستان حل نمی‌شود.

محقق در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: جوانان را از تاریخ آگاه کنیم و ظلم‌های عبدالرحمن را و شخصیت‌هایی که بخاطر دفاع از هویت خود شهید شده‌اند مثل عبدالخالق هزاره، ابراهیم خان گاو سوار، علامه شهید بلخی و خیلی از شخصیت‌هایی که ما داشته‌ایم هم در حوزه سیاست و هم در حوزه علم و فرهنگ آن‌ها را بشناسیم.

حدود ۱۲ هزار نفر در دانشگاه‌های ایران مشغول تحصیل‌اند

دبیر دوم سفارت افغانستان در تهران ضمن اشاره به حضور پر شور جوانان تحصیل کرده هزاره در ایران افزود: امروز ما در ایران بیشترین نیروی فرهنگی را در میان مهاجرین داریم و طبق آماری که وزارت علوم داده است حدود ۱۲ هزار نفر در دانشگاه درس می خوانند و بیش از ۱۵ هزار نفر هم فارغ التحصیل داریم که یا به افغانستان رفته اند و یا در ایران هستند. بیشترین کانون‌ها و تشکل‌های فرهنگی در میان مهاجرین به دست شما جوانان در تهران، قم، مشهد و اصفهان اداره می شود.

 وی در ادامه افزود: اما یک مشکل اساس ما داریم، توانایی ما خیلی بالا است اما همگرایی ما ضعیف است و این مشکل باید برطرف شود و اگر این خلاء را پر کردیم روز به روز قدرت شما بیشتر می شود.

این دیپلمات افغانستانی در ادامه تاکید کرد: بیشترین نیروی فرهنگی و بیشترین توانایی در میان مهاجرین از مردم ما است که خیلی ها حسرت می خورند و من شفاف بگویم که خیلی ها چشم دیدن ما را ندارند؛ خیلی ها از کشور خود ما و دولت خود ما، سنگ اندازی می کنند که جلو تحصیل شما گرفته شود.

وی در ادامه یادآور شد: یک روز پاسپورت دانشجوها را نمی دهند، روز دیگر برای اسناد دیگر آن‌ها مشکل ایجاد می کنند و این‌ها ریشه در اندیشه‌های عبدالرحمانی دارد که متاسفانه تا هنوز باقی مانده است که ما تلاش داریم این تفکر را از ذهن مردم بزدائیم.