در این اواخر در برخی از نقاط افغانستان و به خصوص هرات، شماری از افراد ناشناس که عمدتا مسلح هم هستند، به زیارتها و قبرستانها حمله کرده و ضمن تخریب دست به هتک حرمت هم زدهاند.
این اتفاقات موجی از انتقادات جامعه اسلامی افغانستان را به همراه داشته است.
مولوی سیدافضل هاشمی، سرمعلم و مدرس دارالعلوم عالی فخرالمدارس ولایت هرات در گفتگویی با خبرگزاری وطن۲۴، این امور را به فرقههای سلفیت و وهابیت نسبت داده است.
او میگوید که این افراد بقیه را به بدعت متهم میکنند ولی بنا بر اسناد فراوان، توحید آنان دارای شک و شبهاتی است.
وی در این گفتگو از اهل سنت و تشیع میخواهد که دست به وحدت بزنند و هیچگاه در برابر هم قرار نگیرند.
– جناب مولوی سیدافضل هاشمی سلام بر شما! در این اواخر دیده شده که در نقاط مختلف افغانستان و حالا هم در هرات، شماری از افراد ناشناس بالای زیارتها حمله میکنند و ضمن تخریب، هتک حرمت هم انجام میدهند، میخواهیم این قضایا را از دیدگاه اسلام بررسی کنیم؛ این اتفاقات چه جایگاهی را در اسلام دارد؟
بسم الله الرحمن الرحیم، حدیثی از پیامبر اسلام(ص)، رهبر عالم بشریت است که میفرمایند زیارت قبرها، کفاره گناهان است و دفع گناه میکند، وقتی که شخصی به زیارتی میرود، این را متوجه میشود که مرگی هم پیش رو است و قبر مردگان را میبیند و به خود میاید و متوجه میشود که سرنوشت هر انسانی همین جا است و هر کس در اینجا آمدنی است و در این زمین و قبر دفن شدنی است، زیارت قبرها به انسان پند میدهد، حدیث دیگری هم است که میفرمایند کسی که میخواهد پند و عبرت بگیرد به زیارت قبرها برود و متوجه مردن شود.
– خب حالا با این وجود زیارتی که در این اواخر در ولسوالی پشتکوه ولایت هرات مورد حمله و تاخت و تاز قرار گرفته، زیارت یکی از بزرگان دینی در گذشته بود که مورد احترام و ارزش خیلیها میباشد، با این وجود نه تنها توهین به قبر اولیاء خدا بلکه توهین به هر قبری چه جایگاهی را دارد؟
این گناه بزرگی است، پیامبر میفرمایند قبر باغی است از باغهای بهشت و یا چاهی است از چاههای دوزخ؛ این نشان میدهد که قبر جایگاه ابدی یک انسان است و تخریب آن گناه بزرگی است، ما در مذهب حنفی چنین چیزی را نداریم که قبرها خراب شود و این خلاف مذهب ماست؛ این کارها بیشتر کار کسانی که است که به تازگی پیدا شدهاند و در این عصر و زمان دیده میشوند، آنان کوشش میکنند که قبرها را خراب کنند؛ اصطلاحا این کار مربوط به سلفیها که حیف نام “سلف صالح” به این افراد و یا همان وهابیها است.
– شما میگویید کار کسانی است که به تازگی پیدا شدهاند، آیا این امور بدعتی در دین است؟
ببینید! من آنها را اهل بدعت نمیدانم ولی جالب است همینهایی که به تازگی پیدا شدهاند، بقیه را اهل بدعت میدانند، آنان اهل ظاهر هستند، چیزی را که در ظاهر میبینند عمل میکنند، مثلا بعضی از احادیث وجود دارد که موضوعی است ولی آنان به آن عمل میکنند، احادیث قوی را ضعیف جلوه میدهند و احادیث ضعیف را قوی جلوه میدهند، عمل آنان به عقیده من خوب نیست و بر اساس مذهب نیست، بلکه مخالف مذهب است، اینها نباید قبرها را خراب کنند، کسی که به قبرستان میرود به این معنا نیست که قبر را پرستش میکند، این را همه ما میدانیم که هر مسلمانی در دل و قلبش خدا را میپرستد و حتی همین به زیارت رفتنها هم به خاطر رضایت خدا است، هیچ کس قبر را نمیپرستد و بلکه در قبرستان دعا میخواند و به اموات، ثوابش را میفرستد، به عنوان مثال وقتی یک انسان به قبرستان میرود و آیت الکرسی را قرائت میکند، مانند این میماند که برای اموات جشن و عید برگزار میشود، این نشان میدهد که خواندن دعا و یاد خدا در قبرستانها، دارای خیر و حسنات زیادی است؛ به هر حال کار آنان خلاف مذهب امام ابوحنیفه(رح) است و کار آنان خلاف هر مذهب است، بگذارید این را به صراحت بگویم که این کار، برخواسته از افراد لامذهب است، این افراد لامذهب را هم بیشتر همین حاکمان عربستان سعودی برای حفظ سلطنت و حکومت خود به وجود آوردهاند، آنان به موضوع متشابهات در احادیث و آیات فکر نمیکنند، آنان آیات متشابهات را برای خود ترجمه و تفسیر میکنند و بنا بر آن فتوا میدهند؛ آنان حتی آیات منسوخه و روایات مجهوله را هم به عمل میاورند که این خلاف اسلام است، خداوند میفرماید کسانی که آیات متشابهات را ترجمه و تفسیر میکنند، در دلهایشان بیماری است، یعنی انها مریضی عقیده دارند، همین وهابیها و سلفیها آیات متشابهات را ترجمه میکنند، به عنوان مثال در قرآن آمده که خداوند آسمانها و زمین را در شش روز آفریده است و بعدا عرش را خلق کرد، همین واژه “عرش” را اینها استفاده میکنند و میگویند که عرش همان چوکی است که خداوند بر روی آن نشسته است و سنگینی الله(ج) به قدری است که عرش به ناله میشود؛ ببینید! این خلاف آیه “قل هو الله احد، الله الصمد” است که در تعارض با هم قرار میگیرد، این خلاف است که آنان به ظاهر امر عمل میکنند و در حالی که خداوند منزه از جسم و مکان و زمان است و کسی که به خدا جسم قائل میشود، کافر است.
– این گونه که شما میفرمایید، توحید این فرقهها زیر سوال میرود.
بله صد در صد زیر سوال میرود! صد در صد زیر سوال میرود! بعد از این که این قرائتها و ترجمهها را دارند، در آخرش “بلا کیف” هم میگویند که مورد انتقاد مردم قرار نگیرند، حرف من با این جماعت این است که تو اگر راست میگویی، چرا ترجمه، تفسیر و تعبیر میکنی این آیات را؟؟؟ وقتی که تفسیر و ترجمه میکنی این آیات را، پس “بلا کیف” تو چه معنی دارد؟ وقتی که تو خدا را جسم توصیف کردی، آن وقت “بلاکیف” گفتن تو چه معنی دارد؟؟؟؟ در حقیقت عقیده این جماعت با عقیده ماتریالیستها و یا همان مادهگرایان یکی میشود، مادهگرایان هم اعتقاد به جسم دارند و اینها هم اعتقاد به جسم دارند، در گذشته هر وقت کسی در افغانستان چنین اعتقاداتی را داشت، علما آنان را سنگسار میکردند اما حالا چون قدرت دارند و شرق و غرب و به خصوص پادشاهان عربستان سعودی آنان را حمایت میکنند و قدرت میدهند و به نزد مردم اینها را خوب جلوه میدهند.
– شما در میان مردم و علمای دینی هستید، آیا نفوذ وهابیت و سلفیت در هرات بیشتر شده است؟
متاسفانه بیشتر شده است، اینها چون پول میگیرند، نفوذ زیادی را پیدا کردهاند، اینها بیشتر به پاکستان میروند و از آنجا پول و حمایت زیادی را به دست میاورند و بیشتر این پولها از عربستان سعودی است، اینها از پادشاهان سعودی پول میگیرند و میایند در اینجا مساجد اعمار میکنند و دارالحفاظها را اعمار و یا آباد میکنند و به همین اساس نفوذ آنان در میان جامعه زیاد شده است، برای همه مسلمانان لازم است که متوجه فرزندان خود باشند تا به دام این چنین افراد قرار نگیرند تا از نفوذ آنان هم جلوگیری شود.
– حالا با این وجود نگرانی شما و پیشبینی شما از آینده چه است؟
اینها مثل کف روی آب هستند که میروند ولی نباید هم سکوت کرد، ما باید بیدار باشیم که دست امپریالیسم غرب و برخی همپیمانان شرقیشان در کشورمان کار نکند، زنگ خطری است که به صدا درآمده و ما باید ضمن توجه باید جلوگیری هم به عمل آوریم، راه حل را هم من در این میدانم که مذاهب اسلامی نباید در برابر هم قرار بگیرند و بیشتر به وحدت و انسجام خود فکر کنند، ما پیروان مذاهب، باید هم را نکوبیم، ما یک دشمن مشترک داریم، این جماعت “لامذهب” هستند و به هیچ کسی رحمی ندارند، چون آنان مخالف تمام مذاهب هستند، باید ما با هم کنار بیاییم؛ حنفی، مالکی، حنبلی، شافعی و به خصوص جعفریها که تعداد زیادی هم در افغانستان هستند، باید با هم کنار بیایند و متوجه این جماعت باشند، خدای پاک هم دستور داده است که چنگ بزنیم به ریسمان الهی و از تفرقه دوری کنیم، من راه پیشرفت و افتخار اسلام را در این میبینم که دست اتحاد بدهیم و با این جماعت مقابله کنیم.
یحیی فولادی