یکی از دلائل حضور صدها هزار نفری آمریکا در افغانستان نابودی گروه‌های تروریستی بویژه القاعده بود، یعنی هدف اصلی که واشنگتن به متحدان خود برای حضور در افغانستان مطرح کرد، همین مسئله بود.

این دلیل و ده‌ها دلیل دیگر پای بیش از ۱۰۰ هزار سرباز غرب به افغانستان را باز کرد، اما مسئله‌ای فراموش شده در جریان ۱۶ سال حضور این سربازان نیز همین مسئله القاعده بود.

تلویزیون «یک» افغانستان در تازه‌ترین گزارش‌های خود اعلام کرده که پای القاعده یکبار دیگر در افغانستان باز شده و این شبکه تروریستی در مناطقی از شرق و شمال افغانستان مانورهای نظامی انجام داده‌اند.

آیا پای القاعده به افغانستان باز شده است

این گزارش، انعکاس گسترده‌ای داشته اما سوالی که مطرح است اینکه این گروه چطور یکبار دیگر در افغانستان حضور پیدا کرده و به حدی به قدرت دست یافته که حتی مانورهای نظامی انجام می‌دهند.

«حامد کرزی» رئیس جمهور پیشین افغانستان چندی پیش در گفت‌وگویی با خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، در مورد القاعده گفته بود که این شبکه تروریستی در افغانستان بیشتر به یک افسانه می‌ماند، زیرا این گروه حضور نداشته و تنها نام آن ورد زبان‌های مقامات آمریکایی است.

وی در این گفت‌وگو القاعده را دلیلی بر ادامه حضور سربازان غرب در افغانستان و همچنین بازرسی خانه‌های غیرنظامیان توسط نظامیان آمریکایی عنوان کرده و گفته بود: آمریکا از این طریق در تلاش رسیدن به اهداف خود در افغانستان و منطقه است.

بنابرین اظهارات تکان‌دهنده حامد کرزی، شکی نیست که این بار نیز زمزمه‌های حضور مجدد القاعده در افغانستان با سیاست‌های کاخ سفید گره نخورده باشد.

مهره جدید بازی آمریکا کیست؟

آمریکا و متحدان غربی واشنگتن به عنوان مادر تروریسم منطقه‌ای و جهانی همواره از گروه‌های تروریستی همانند ابزار بازی برای پیشبرد سیاست‌های خود در افغانستان و منطقه استفاده کرده است.

آمریکا گاهی پای داعش در افغانستان را باز و گاهی بر تقویت طالبان اقدام می‌کند، اما اکنون که روابط واشنگتن با طالبان به قوت آنچنانی که انتظار داشت نیست در تلاش تداعی و ترمیم سیاست‌های خود از راه‌های دیگری است.

برای پیروزی بر قاعده بازی واشنگتن نیاز داشت تا از مهره جدیدی استفاده کند که این مهره تا ۲ سال پیش گروه تازه تأسیس داعش بود، گروهی که نتوانست غرب را به آرمان‌هایش در کشورهای عربی مانند سوریه و عراق و همچنین افغانستان برساند.

بر اساس گزارش‌ها از میادین نبرد سوریه و عراق و همچنین اظهارات کارشناسان، داعش اکنون در حال نابودی بوده و به حدی تضعیف شده که تقویت مجدد آن نه کار آسانی است و نه راهی برای رسیدن به مقاصد غربی‌ها، به همین دلیل است که راهی دیگری را واشنگتن باید جستجو کرده و از مهره دیگری باید استفاده کند.

شرایط در افغانستان نیز طوری شده که تمام مردم و حداکثر همسایگان به مسئله ارتباط طالبان و آمریکا پی برده و برای تضعیف این رابطه تلاش دارند، زیرا افغانستانی‌ها و همسایگان‌شان معتقدند که برای نابودی طالبان باید برای تضعیف روابط این گروه با حامیان اصلی آن تلاش کرد.

با این وجود، مهره بازی جدید آمریکا در افغانستان تنها القاعده است، شبکه‌ای که هم می‌تواند خواست‌های غرب در افغانستان را پیاده کند و رقبای جدی واشنگتن در منطقه را تهدید کند.

مسئولیت دولت برای نابودی زودهنگام

القاعده با وجود برنامه فعالیت‌های جهانی که دارد، می‌تواند برای تضعیف کشورهای متحد کابل مانند روسیه، ایران و چین کار کند و هم در ناامن‌سازی افغانستان نقش بارزی داشته باشد.

بنابرین حضور القاعده در افغانستان بعید نیست، اما نمی‌توان آن را تأیید نیز کرد، زیرا احتمال این نیز وجود دارد که آمریکا اکنون با نام القاعده و با لباس گروه‌های دیگر تروریستی اقدام به پیشبرد برنامه‌های خود کند.

به هر روی، مسئله بررسی واقعیت حضور و یا عدم حضور و همچنین چرایی و چگونگی این حضور القاعده مربوط به دولت کابل است.

رهبران دولت وحدت ملی باید روی این موارد تحقیق کرده و در صورتیکه حضور القاعده واقعیت داشته باشد، باید زودتر از اینکه این شبکه تروریستی تقویت شود، آن را باید نابود کند.

در صورت تعلل دولت کابل به این مسئله، آینده افغانستانی‌ها و همچنین ثبات منطقه‌ای چندان مطلوب به نظر نمی‌رسد، زیرا این گروه با حامی خود هیچ برنامه‌ای برای آرامش افغانستانی‌ها و ثبات منطقه‌ای ندارد.