ریاست جمهوری افغانستان می‌گوید که بر اساس تعدیلات قانون انتخابات، تمامی کمیشنران کمیسیون‌های انتخاباتی برکنار شده اند.
رئیس جمهور غنی، تعدیلات اخیر در قانون انتخابات را پس از تصویب کابینه امروز سه شنبه توشیح کرد.
هارون چخانسوری، سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان به رادیو آشنا – صدای امریکا گفت “با نافذ شدن این قانون، کمیشنران کنونی کمیسیون مستقل انتخابات و کمیسیون شکایات انتخاباتی خود به خود عزل استند.”
او افزود “حالا، رئیس جمهور فرمانی صادر کرده که به خاطر جلوگیری از سکتگی در امور انتخابات، روسای دارالانشا موقتا سرپرست کمیسیون می‌شوند”.
آقای چخانسوری گفت که در این فرمان، بر اساس ماده سیزدهم قانون جدید انتخابات، از تمام احزاب ثبت‌شده و نهادهای ناظر انتخابات خواسته شده است که بر اساس ماده دوازدهم قانون جدید انتخابات فهرست نمایندگان شان را طی یک هفته از روز شنبه آینده معرفی کنند.
حکومت، احزاب سیاسی، نامزدان ریاست جمهوری و نهادهای ناظر انتخابات، اخیرا روی تعدیلات قانون انتخابات بحث و سرانجام به توافق رسیدند.
تعدیلات جدید
محمد هدایت، مشاور مطبوعاتی معاونت دوم ریاست جمهوری افغانستان به رادیو آشنا – صدای امریکا گفت که نزدیک به ۲۰ ماده قانون انتخابات تعدیل شده که در برخی موارد این تعدیلات جزئی اند؛ اما مهم‌ترین تعدیلات در ماده یازدهم که مربوط شرایط عضویت کمیشنران کمیسیون‌های انتخاباتی است، رونما شده است.
او گفت: “در قانون گذشته کسی که کاندید بود، باید لیسانس رشته‌های علوم بشری (حقوق، علوم سیاسی، شرعیات) و رشته‌های مرتبط با آن را می داشت؛ ولی در این قانون لیسانس به صورت عام آمده که بیشتر تاکید شود روی تجربه افراد.”
ماده سیزدهم قانون انتخابات که مربوط به نحوۀ گزینش کمیشنران کمیسیون‌های انتخاباتی است نیز تعدیل شده است.
در قانون قبلی، کمیتۀ گزینش ایجاد و بست‌های کمیشنران کمیسیون‌های انتخاباتی به اعلان گذاشته می‌شد. کمیتۀ گزینش اسناد داوطلبان را بررسی و با آنها مصاحبه می‌کرد؛ سپس برای هر کرسی سه شخص واجد شرایط را به ریاست جمهوری معرفی می‌کرد و رئیس جمهور تنها یکی از سه کاندید را پس از مصاحبه بر می‌گزید.
اما در قانون جدید، هر حزب سیاسی ثبت‌شده یک فرد را که حداقل پنج سال تجربه مدیریتی، سند لیسانس و تابعیت افغانستان داشته باشد، به ریاست جمهوری معرفی می‌کند.
بر اساس معلومات، بیش از ۷۰ حزب به صورت رسمی در وزارت عدلیه افغانستان ثبت شده اند.
آقای هدایت گفت که بر اساس تعدیلات جدید، ۱۵ شخص از شش نهاد ناظر انتخاباتی نیز برای احراز کرسی کمیشنران کمیسیون‌های انتخاباتی به ریاست جمهوری معرفی خواهند شد.
او افزود: “کاندیدان اولیۀ را که می‌داشته باشیم، در حدود ۸۷ نفر می‌شود… پس از آن یک انتخابات صورت می‌گیرد. ۱۸ کاندید ریاست جمهوری داریم و هر کاندید ریاست جمهوری می‌تواند که برای ۱۴ نفر از این ۸۷ نفر رای بدهد. بر اساس این انتخابات همان ۱۴ نفری که بیشترین آرا آورده باشد، به ریاست جمهوری معرفی می‌شوند”.
به گفته وی، از میان این ۱۴ شخص برنده، هفت تن آنان به حیث کمیشنران کمیسیون انتخابات، پنج تن به حیث کمیشنران کمیسیون شکایات انتخاباتی و دو تن نیز به حیث رئیس دارالانشای کمیسیون‌های انتخاباتی توسط رئیس جمهور گماشته خواهند شد.
بر اساس این تعدیلات، زمینه برای افراد مستقل محدود شده است.
پیش از این نهادهای ناظر بر انتخابات گفته اند که پروسه اصلاحات انتخاباتی نباید با رویکرد سیاسی و بیرون از چوکات حقوقی و تخنیکی صورت گیرد.
روز گذشته بنیاد انتخابات شفاف افغانستان گفت که در طرح جدید، صلاحیت‌های رئیس جمهور و ادارات نزدیک حکومتی بیشتر شده و نقش افراد و ساختارهای کلیدی برای تأمین عدالت انتخاباتی مانند کمیشنران و کمیسیون شکایات انتخاباتی تضعیف گردیده است.
