رییس جمهور غنی در بیست و یکمین سالیاد شهادت شهید عبدالعلی مزاری در کابل گفت که برای ارج‌گذاری به آرمان‌های شهید مزاری و براساس پیشنهاد بزرگان سیاسی و دولتی لقب «شهید وحدت ملی» به وی اعطا شده و در تقویم رسمی کشور درج می‌شود.
رییس جمهور در یک پیام ویدیویی به مناسبت مراسم سالگرد شهید مزاری، هم‌چنان گفت که مزاری یکی از چهره‌های تاریخ‌ساز در تاریخ معاصر کشور بود و در روزگار سخت صدای عدالت و برابری را سر داد.
آقای غنی گفت: «استاد مزاری شهید در تلاطم حوادث دشوار تاریخ کشور ما پا به عرصه نهاد و پی‌هم از برادری، برابری و حاکمیت یک پارچه ملی سخن گفت. او می‌خواست همه اقوام افغانستان که قرن‌ها در کنار هم زیسته و در بر افراشتن تمدن کهن این مرز و بوم یکجا سهم گرفته بودند، در اثر سال‌های جنگ و آشفتگی از هم گسسته نشوند و یکجا در ساختن آینده سهم بگیرند.»
غنی افزود: «بدون شک او شخصیت تأثیر گزار در سیاست بود. دلایل اهمیت شخصیت او چیست؟ در شرایط جنگ او جنگ را راه حل نمی‌دانست. او بدین باور بود که افغان‌ها در ساحه نظامی بی‌نظیر اند اما در ساحه سیاسی می‌بایست اتفاق و اتحاد بیشتر از خود نشان دهند.» رییس جمهور در بخشی از سخنانش گفت که افغانستان کشور همه‌ی ماست و همه باید حق تعیین سرنوشت خویش را داشته باشند. او تأکید کرد که هیچ افغان از افغان دیگر نه برتر است نه کم‌تر.
«انسانی سازی سیاست» برجسته‎ترین شاخصه تفکر مزاری
سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری طی سخنانی در مراسم بیست و یکمین سالیاد شهادت شهید مزاری که در کابل برگزار شده بود، زوایای مختلف زندگی و تفکر شهید مزاری را به بحث گرفت. آقای دانش گفت که نخستین و برجسته‌ترین شاخصه در تفکر شهید مزاری و جنبش عدالت‌خواهی و سیاست ورزی او، عنصر «انسانی سازی سیاست» در افغانستان و اندیشه تأسیس یک دولت مدرن بر این مبنا است. به باور آقای دانش، منظور از «انسان سازی سیاست» این است که قبل از هر نوع چارچوب سازی ایدئولوژیک برای دولت و ملت و به دور از همه مرزبندی‌های نژادی، مذهبی و قبیلوی به شهروندان کشور به عنوان «انسان» نگریسته شود.
معاون دوم رییس جمهور در بخشی از سخنرانی خود به موضوعات جنگ و صلح اشاره کرد و از تعهدات حکومت نسبت به اصلاحات به ویژه اصلاحات انتخاباتی خبر داد و گفت که انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی در سال آینده برگزار خواهد شد.
مزاری قربانی راه عدالت خواهی، مساوات و برابری
هم‌چنان حامد کرزی، رییس جمهور پیشین کشور در مراسم روز جمعه گفت، شهید مزارى در راه عدالت‌خواهى، مساوات و برابرى در کشور قربانی شد. آقای کرزی افزود که راه مزارى ادامه دارد و جوانان بايد از زندگى او بياموزند و با استفاده از آن، هرچه زودتر در راه تحکيم وحدت ملى و ترقى کشور تلاش کنند.
آقای کرزی در بخشی از سخنانش بر تقویت نیروهای امنیتی کشور، قطع مداخله کشور‌های بیرونی و توجه به نظام تعلیم و تربیه در افغانستان تأکید کرد. او از همه‌ی مردم خواست که کشور را بايد خود آباد نموده و فرزندان شان و به خصوص دختران خود را تعليم و آموزش دهند. رییس جمهور پیشین هم‌چنان از مخالفان مسلح دولت خواست که از جنگ و خشونت دست بکشند.
شعار «هیچ افغان از افغان دیگر برتر نیست» باید در عمل تحقق یابد
محمد کریم خلیلی، معاون شورای عالی صلح که در این مراسم صحبت می‌کرد، گفت از اعطای لقب «شهید وحدت ملی» به مزاری، از رییس جمهور غنی قدردانی می‌کند و گفت که مزاری شهید صادق و مربوط به همه مردم افغانستان است.
آقای خلیلی با تأکید بر عدالت اجتماعی برای تمام شهروندان کشور و تطبیق تعهدات رهبران حکومت وحدت ملی در این زمینه گفت، شعار «هیچ افغان از افغان دیگر برتری ندارد» باید در عمل تحقق یابد. او افزود، امیدوارم که حکومت وحدت ملی مکلفیت‌اش را برای تأمین امنیت مردم ادا کرده و در سال آینده راه‌های مواصلاتی مناطق مرکزی کشور امن شود.
معاون شورای عالی صلح با تأکید بر تأمین انکشاف متوازن گفت: «عبور پروژه توتاپ از مسیر بامیان یکی از خواسته‌های مردم مناطق مرکزی است و حکومت باید به این خواست برحق مردم توجه کند.»
از سویی هم، آقای خلیلی از کشورهای دخیل در امور کشور خواست تا افغان‌ها را قربانی «جنگ‌های نیابتی» خود نکنند. آقای خلیلی از این کشورها خواست تا دیدگاه‌های متفاوت خود را کنار بگذارند و افغان‌ها را در رسیدن به صلح کمک کنند.
او هم‌چنان از رهبران گروه طالبان خواست که از کشتار غیرنظامیان دست بردارند و برای پایان دادن به جنگ چهل‌ساله در کشور به گفت‌وگوهای صلح بپیوندند.
عبدالعلی مزاری، رهبر فقید حزب وحدت اسلامی افغانستان، ۲۱ سال پیش همراه با شماری از فرماندهان این حزب در ۲۲ حوت ۱۳۷۳ به‌دست جنگ‌جویان گروه طالبان اسیر شدند و سپس در ولسوالی چهار آسیاب در جنوب کابل به شهادت رسیدند.