♦️گفته‌اند که افغاستان قبرستان تمدن‌ها و امپراتوری ها است، این مقوله را امروز در وضعیت کشورهای غربی و بحران‌هایی که با آن مواجه هستند به عینه می‌توان مشاهد کرد.

♦️ گذشته از اوضاع آشفته سیاسی و بشری امریکا، وضعیت غیر قابل پیش بینی اروپا و جدایی بریتانیا از اتحادیه کذایی اروپا، وضعیت کانادا نیز حاکی از این موضوع است که اشغال افغانستان برای مدنیت غربی چقدر سنگین تمام شده است.

♦️پس از جنگ‌ داخلی امریکا، برای نخستین بار در اثر پیامد‌های اشغال افغانستان بود که سطح اختلافات سیاسی در امریکا به حدی رسید که معترضان کانگرس این کشور را اشغال کرده و دموکراسی کذایی امریکا را به چالش کشیدند
.
♦️همچنان از پیامد‌های اشغال افغانستان و بار سنگینی که از نگاه اقتصادی بر غرب تحمیل کرد، برگزیت یا جدایی بریتانیا از اروپا بود؛ زیرا این اتحادیه دیگر نمی‌توانست مثل گذشته پویا باشد

♦️. اکنون نیز از اتحادیه اروپا فقط نامی باقی مانده؛ چون در جنگ افغانستان اشتراک کرده و اشغالگری را ادامه داد.

♦️سطح اختلاف و پراکندگی در اتحادیه اروپا از آنجا به خوبی پیدا است که در مسئله اوکراین و اختلاف با روسیه، به رغم ظاهر متحد کشورهای غربی و امریکا در چارچوب ناتو، هرکدام راه خود را رفته و اتحادی درکار نیست.
شوروی سابق نیز در اواخر عمرش زمانی که افغانستان را ترک کرد، با چالش‌های شبیه وضعیت کنونی غرب مواجه بود.

♦️ جمهوری‌های اتحاد شوروی هرکدام ساز خود را می‌زدند و شورش‌های خیابانی اوج گرفته بود. اقمار از مسکو اطاعت نمی‌کردند و طبل استقلال خواهی به تندی نواخته می‌شد.

♦️اقتصاد درحال دگرگونی بود و خرس قطبی در حال فروپاشی. این مسئله در آن زمان منجر به نابوی کامل بلوک کمونیزم جهانی و سنگر مارکسیزم-لنینزم شد؛ پدیده‌ای که نزدیک به یک قرن جهان را به گروگان گرفته بود.

♦️اکنون اما نوبت ناتو به مثابه نقطه ثقل قدرت غرب است که از هم فرو بپاشد. ناتو دال مرکزی اجماع اروپا و امریکای شمالی است که در وضعیت بحرانی به سر می‌برد.

♦️وضعیت کنونی کانادا نیز ناشی از همین موضوع است. پایان اشغال افغانستان در واقع آغازی برای فروپاشی هژمونی و غرب بوده و مدنیت غربی چون پوشالی و فرسوده شده بود، تاب پیامدهای پس از اشغال را نداشت و دیگر نهادهای دولت در این کشورها پاسخگوی نیاز شهروندان نبوده و تصادم خواهی نخواهی ایجاد می‌شود.

♦️ از همین جهت است که بحران اعتراضات در کانادا شکل گرفته است، هرچند رویه آن با مسایل کووید-۱۹ پوشانده می‌شود ولی زبان حال آن حاکی است که دولت ترودو به دلیل شرکت در اشغال افغانستان دچار تزلزل اخلاقی میان شهروندان کانادایی شده و موضوع خروج کذایی غرب نیز افغانستان مزید بر علت بوده و اوضاع آن کشور را قمر در عقرب کرده است.

♦️ چنین پدیده‌ای بدون شک در بقیه کشورهایی که عضو ناتو هستند و در اشغال افغانستان سهیم بودند، مشاهد خواهد شد.