♦️ همانطور که می دانید بسیاری از مردم افغانستان در چند دهه اخیر در وضعیت بسیار بد اقتصادی زندگی می کنند؛ متاسفانه اخیراً وضعیت شان بدتر نیز شده است طوریکه سازمان ملل متحد در آماری اعلام کرده است ۲۲٫۸ میلیون نفر به نیازهای اساسی زندگی خود مثل خوراک، پوشاک، مسکن و خدمات صحی دسترسی ندارند. از عوامل اصلی وضعیت پیش آمده می توان به جنگ های داخلی، فروپاشی نظام، وابستگی دولت های گذشته به نظام های بیرونی، سوء مدیریت سکان داران حکومت، کاهش کمک های خارجی، ویروس منحوس کرونا، رشد بی رویه جمعیت و خشک سالی، اشاره کرد.
♦️اگر بخواهیم فقرای افغانستان را دسته بندی کنیم، بر مبنای هدف می توانیم آنها را به کتگوری های مختلف دسته بندی نماییم. از نظر نویسنده می توان آنها را به دو گروه تقسیم بندی کرد. گروه نخست شامل کسانی است که در گذشته نیز وضعیت اقتصادی مناسبی نداشتند و گروه دوم افرادی هستند که در اثر اتفاقات اخیرفقیر شدند.
♦️ گروه نخست شامل معلولین، مریضان، بی سرپرست ها، کهنسالان و… می شوند. این دسته از افراد در گذشته فقیر بودند و اکنون فقیرتر شدند. اکثر افراد این گروه در گذشته توسط موسسات داخلی و خارجی و همچنین وابستگان شان تامین معیشت می شدند. اما اکنون که وضعیت اقتصادی جامعه با رکود مواجه شده است و قیمت های مواد خوراکه، البسه و خدمات صحی سر به فلک کشیده است وابستگان آنها از پس مخارج خودشان بر نمی آیند، بناءً نمی توانند با دیگران همکاری کنند. به همین دلیل هم اکنون بسیاری از افراد این گروه وابسته به نهادهای خیریه شدند. از آنجایکه نهادهای خیریه نیز با محدودیت بودجه مواجه اند آنقدر نمی توانند با آنها همکاری کنند تا این افراد بی نیاز شوند.
♦️ گروه دیگر شامل افرادی می شود که در گذشته وضعیت تقریبا مناسبی داشتند اما اکنون بر اثر رکود بازار ناشی از کاهش کمک های خارجی، ویروس کرونا، خشکسالی، جنگ های داخلی و تغییر رژیم فقیر شدند و نمی توانند حداقلات معیشتی خود را تامین کنند. این گروه از افراد شامل کسبه کاران، زارعین، معلمین (دانشگاه ها و مکاتب)، کارگران، تاکسی ران ها و کارمندان می شوند. هر کدام از گروه های نامبرده به دلایلی در طی سال های اخیر آسیب دیدند.
♦️ کسبه کاران به دلیل کاهش تقاضای مردم و افزایش روز افزون قیمت ها متضرر شدند؛ طوریکه بسیاری از کسانیکه در گذشته سرمایه زیادی نداشتند هم اکنون ورشکست شدند.
♦️ زارعین در سال های اخیر با عدم حمایت دولت از محصولات شان و خشکسالی مواجه بوده اند و بدین دلیل فقیر شدند.
♦️ معلمین خصوصی به دلیل تعطیلی دانشگاه ها و مکاتب در اثر قرنطین ناشی از ویروس کرونا در سال گذشته و سال کنونی ۱۴۰۰ و همچنین تغییر رژیم که باعث ترک تحصیل تعداد زیادی از دانشجویان و دانش آموزان شده است آسیب دیدند. معلمین دولتی نیز بسیاری از آنها در طی چند ماه اخیر معاش دریافت نکردند. این در حالیست که حقوق اساتید عزیز در گذشته نیز آنقدر کم بود که بیشتر از مایحتاج اساسی زندگی روزمره شان را کفاف نمی کرد.
♦️ کارگران بیش از سایرین آسیب دیدند زیرا از یکطرف حقوق شان کاهش یافته و بعضا اخراج شدند و از طرف دیگر حقوق شان در گذشته نیز بسیار کم بوده است. کارگران ساختمانی نیز شامل این گروه هستند. در اثر تعطیلی کارهای ساختمانی برناها، نجارها، شیشه برها، رنگمال ها، لوله کش ها و… نیز بیکار شده اند.
♦️ گروه اخیر کارمندان بخش های خصوصی و دولتی هستند. کارمندان بخش های خصوصی به دلیل تعطیلی بانگاه یا اخراج شدند و یا معاش شان کاهش یافته است. بسیاری از کارمندان دولتی نیز اخراج شدند و هم اکنون بیکارند و اعضای امارت اسلامی پست شان را تصاحب کرده اند و بسیاری از کارمندان باقی مانده تا کنون معاش دریافت نکردند. عساکر دولتی که تعداد آنها نیز بسیار است شامل این گروه می شوند.
♦️ از طرفی هم تمام گروه های نامبرده دسته دوم به دلیل افزایش بی رویه قیمت ها ناشی از افزایش سرسام آور قیمت دالر آسیب دیدند، طوریکه در این شرایط حتی کسانیکه حقوق شان تغییری نکرده است نمی توانند با درآمد ناچیز گذشته حداقلات معیشتی خود را تامین نمایند.
♦️طبیعی است رهایی مردم از وضعیت پیش آمده در گام نخست نیازمند راهکارها و اقدامات اساسی دولت است و می باید دولت هر چه زودتر گام های اساسی را در این راستا بر دارد در غیر این صورت تعداد زیادی از مردم جان خود را در اثر قحطی و گرسنگی از دست خواهند داد و در قدم بعدی نیازمند همکاری خیرین عزیز. نیاز است در شرایط سخت کنونی خیرین و ثروتمندان جامعه به تاسی از فرمایشات دین مبین اسلام و وظیفه انسانی که دارند بیش از پیش دست نیازمندان جامعه را بگیرند.