۸ سال پیش اوباما با سر دادن شعارهای زیادی وارد کارزارهای انتخاباتی آمریکا شد و با این شعارها و وعده‌ها توانست ۲ دور کاخ سفید حضور داشته باشد.

پایان دادن به جنگ افغانستان و عراق و بستن زندان گوانتانامو مهمترین شعارهایی بود که اوباما سر داد ولی هیچکدام از آنها تحقق پیدا نکرد.

در جریان ۸ سال زمامداری اوباما اتفاقاتی بزرگ در جهان شکل گرفت، داعش معضل بزرگی برای خاورمیانه و تهدیدی برای رقبای آمریکا در آسیا شد، شمال آفریقا نیز در سایه مداخلات واشنگتن دچار دولت‌های بی‌ثبات شد.

برای بررسی عملکرد دولت اوباما در جریان ۸ سال گذشته، مهم‌ترین تغییرات شکل گرفته در جهان و شعارهای اجرا نشده اوباما در قبال افغانستان با «غلام‌فاروق مجروح» عضو پارلمان و کارشناس مسائل بین‌الملل گفت‌و‌گویی انجام شده که مشروح آن در ادامه خواهد آمد.

مجروح عضو پارلمان افغانستان دلیل سردادن شعارهای اوباما را جلب افکار عمومی خواند و گفت: یکی از خواست‌های اساسی مردم آمریکا در آن زمان پایان جنگ در افغانستان و عراق و بازگشت فرزاندانشان به آن کشور بود.

وی افزود: خروج سربازان برای مردم آمریکا مهم بود، نه ادامه جنگ در افغانستان و عراق، به همین دلیل جنگ در این ۲ کشور همچنین ادامه داشته و هیچ فرقی از آغاز ریاست جمهوری اوباما تاکنون نکرده است.

این کارشناس افغانستان تأکید کرد: اوباما در خصوص اجرای شعارها و وعده‌های خود هم موفق بوده و هم نبوده، برای مردم آمریکا تا حدی موفق بوده اما برای مردم افغانستان و عراق ناکام بوده است.

وی در ادامه با بیان اینکه آمریکا در برنامه ناامن‌ کردن افغانستان موفق شده، گفت: زمانیکه جنگ و ناامنی راه کنترل و مدیریت جهان بویژه کشورهای ضعیف مانند افغانستان برای آمریکا است، هیچ چیزی برای آنها مهم‌تر از این نیست که به منافع خود برسند.

مجروح با اشاره به وعده‌های پایان جنگ در افغانستان از سوی اوباما، دولت وی را یک دولت دروغ‌گو دانست و گفت: اکثر دولتمردان جهان راستگو نیستند، بویژه دولتمردان آمریکا که هر روزه سیاست‌های مدیریتی جهانی‌شان تغییر کرده و خود را داعیه‌دار کنترل جهان می‌دانند، به همین دلیل آنها به شعارهای خود عمل نکرده و خلاف آن حرکت کردند.

وی تصریح کرد: با توجه به اینکه سیاست در جهان در حال تغییر است، سیاست آمریکا نیز با گذشت هر روز تغییر می‌کند و مردم جهان نباید انتظار ایستادگی مقامات آمریکایی برای انجام شعارهای‌شان را داشته باشند.

این عضو پارلمان افغانستان اسلام‌هراسی و وابستگی مسلمانان را دلیل ایجاد داعش در خاورمیانه از سوی آمریکا دانست و در مورد چرایی حمایت واشنگتن از ریاض در جنایت‌های آل‌سعود در یمن گفت: حقوق بشر زمانی برای آمریکایی‌ها مهم است که از آن طریق منافع خود را تأمین کنند، در غیر این صورت به حقوق بشر ایمانی نداشته و به دنبال این نیست که آیا حقوق بشر پایمال شده یا خیر.

وی با تأکید بر افزایش اسلام‌هراسی در جریان زمامداری اوباما، گفت: چندی پیش موج بزرگ اسلام‌گرایی در جهان غرب به راه افتاد که تمام دولتمردان غربی را تکان داد و آنها تنها راه مقابله با آن را این تصور کردند که اینکه اسلام را بعنوان یک دین خشن به ملت‌های خود معرفی کنند.

*** مشروح این گفت‌وگو به شرح ذیل است ***

فارس: «بارک اوباما» در جریان ۲ دور انتخابات‌هایی که نامزد بود، شعارهایی مانند پایان دادن به جنگ، خروج از افغانستان و عراق، بستن زندان گوانتانامو و پایان تبعیض نژادی در آمریکا را سر می‌داد، اکنون که قدرتش به پایان رسیده، این شعارها چقدر عملی شده است؟

مجروح: هر نامزدی برای رسیدن به قدرت تلاش می‌کند تا شعارهایی سر دهند که بتواند با آن توجه مردم را جلب کند، اوباما نیز زمانی نامزد ریاست جمهوری آمریکا بود که آتش جنگ در افغانستان و عراق شلعه‌ور شده بود.

یکی از خواست‌های اساسی مردم آمریکا در آن زمان پایان جنگ در افغانستان و عراق و بازگشت فرزاندان آنها به آن کشور بود، به این دلیل اوباما شعارهای در این راستا سر داد.

این شگرد اوباما توانست وی را به قدرت برساند، اکنون دیده می‌شود تا حدی این شعارها که مطابق به منافع آمریکا بوده عملی نیز شده مانند اینکه بخش بزرگی از نظامیان آمریکا از افغانستان و عراق خارج شده‌اند.

خروج سربازان برای مردم آمریکا مهم بود، نه ادامه جنگ در افغانستان و عراق، به همین دلیل جنگ در این ۲ کشور همچنین ادامه پیدا کرده است.

برای مردم آمریکا آرامش کشورشان مهم بوده ضمن اینکه می‌خواهند پول‌های مالیاتی‌شان در داخل آمریکا هزینه شود تا اینکه همزمان با کشته شدن فرزندان‌شان در کشور دیگری این پول‌ها هزینه شود.

به این ترتیب، اوباما در خصوص اجرای شعارها و وعده‌های خود هم موفق بوده و هم نبوده، برای مردم آمریکا تا حدی موفق بوده اما برای مردم افغانستان و عراق ناکام بوده است.

فارس: با توجه به اینکه هیچ شعار انتخاباتی اوباما برای مردم افغانستان و عراق عملی نشده، فکر می‌کنید این شعارها در عرصه جهانی فریبنده بوده است؟

مجروح: این شعارها برای جلب توجه افکار مردم بوده، آمریکا در برنامه‌های درازمدت خود در ناامن‌ کردن افغانستان موفق بوده است.

زمانیکه جنگ و ناامنی راه کنترل و مدیریت جهان بویژه کشورهای ضعیف مانند افغانستان برای آمریکا است، پس هیچ چیزی برای آنها مهم‌تر از این نیست که به منافع خود برسند.

در جریان سال‌های اخیر قدرت نظامی روسیه و چین چند برابر شده و آمریکا برای مقابله با این کشورها می‌خواهد افغانستان ناامن بماند.

فارس: اگر اجرای وعده‌های رئیس جمهور آمریکا در تضاد با منافع ملی آن کشور بود، پس چرا آن شعارها را سر داده و دولت واشنگتن را به یک دولت دروغ گو تبدیل کرد؟

مجروح: در آن زمان همان شعارها به نغع آمریکا بود، اما اکنون دیگر این شعارها سودی ندارد.

اکثر دولتمردان جهان راستگو نیستند، بویژه دولتمردان آمریکا که هر روزه سیاست‌های مدیریتی جهانی‌شان تغییر کرده و خود را داعیه‌دار کنترل جهان می‌دانند، به همین دلیل آنها به شعارهای خود عمل نکرده و خلاف آن حرکت کردند.

با توجه به اینکه سیاست در جهان در حال تغییر است، سیاست آمریکا نیز با گذشت هر روز تغییر می‌کند و مردم جهان نباید انتظار ایستادگی مقامات آمریکایی برای انجام شعارهای‌شان را داشته باشند.

فارس: آمریکا در جریان ۸ سال گذشته داعش را در منطقه خاورمیانه بوجود آورد، چرا آمریکا این گروه را بوجود آورده است؟

مجروح: با آنکه تاکنون به صورت رسمی آمریکا تأیید نکرده که داعش را در خاورمیانه ایجاد و حمایت می‌کند، اما برخی اقدامات دولتمردان آمریکایی نشان می‌دهد که این گمانه‌زنی‌ها حقیقت داشته باشد.

با توجه به اینکه گسترش اسلام‌خواهی در تضاد با منافع آمریکا و غرب قرار دارد، غربی‌ها بویژه آمریکا از هر راهی ممکن سعی دارند تا از گسترش دامنه اسلام جلوگیری کند.

در کنار این مسئله، کشورهای اسلامی ذخایر بزرگ زیرزمینی داشته و آمریکا و غرب بدنبال استفاده از این مکان هستند.

آمریکا و غرب با ایجاد داعش در کنار اسلام‌هراسی تلاش دارند تا با ناامنی و جنگ این کشورها را به خود وابسته کرده و از منابع و ذخایر کشورهای‌شان استفاده کنند.

فارس: غرب که همواره خود را حامی حقوق بشر می‌داند، در پرونده جنایت‌های عربستان در یمن و کودک کشی در آن کشور، چرا از جنایتکاران آل‌سعود حمایت کرد؟

مجروح: منافع آمریکایی‌ها هر چه را اقتضا کند، دولتمردان آمریکایی همان کار را انجام می‌دهند.

فارس: پس سرنوشت حقوق بشر که آمریکا مدعی آن است، چه می‌شود؟

مجروح: حقوق بشر زمانی برای آمریکایی‌ها مهم است که از آن طریق منافع خود را تأمین کنند، در غیر آن صورت به حقوق بشر ایمانی نداشته و به دنبال این نیست که آیا حقوق بشر پایمال شده یا خیر.

فارس: در جریان زمامداری اوباما وضعیت اسلام‌هراسی در سطح جهان را چگونه می‌بینید؟

مجروح: در جریان ۸ سال ریاست جمهوری اوباما اسلام‌هراسی در کشورهای غربی افزایش یافته و تنها دلیل آن نیز جلوگیری از نفوذ دین مبین اسلام به غرب است.

چندی پیش موج بزرگ اسلام‌گرایی در جهان غرب راه‌اندازی شده بود که تمام دولتمردان غربی را تکان داد، تنها راه جلوگیری از آن را کشورهای غربی خشن جلوه دادن این دین تصور کردند.

فارس: طی ۸ سال گذشته در کشورهای شمال آفریقا با مداخله آمریکا دولت‌های بی‌ثبات تشکیل شد مانند یمن، لیبی و سودان جنوبی، حالا این دولت‌های بی‌ثبات چه ربطی به منافع آمریکا دارد؟

مجروح: بی‌ثباتی در یک کشور وابستگی را به بار می‌آورد، آمریکا نیز با مداخله در شمال آفریقا دولت‌های بی‌ثبات ایجاد کرد تا آنها همیشه به این کشور وابسته باشند.

اکنون آرزوی برخی دولتمردان کشورهای شمال آفریقا تأمین روابط با واشنگتن است.

کشورهای اسلامی در صورت اتحاد نیازی به آمریکا و غرب نداشته و واشنگتن نیز برای نابودی این اتحاد از هر راهی بهره می‌گیرد تا منافع درازمدت خود را تأمین و دولت‌ها و ملت‌های اسلامی را نیازمند خود کنند.

فارس: آیا در دور جدید دولت واشنگتن، تغییری در سیاست خارجی و اهداف جنگی آمریکا در منطقه بویژه افغانستان ایجاد خواهد شد؟

مجروح: با آمدن دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا، احتمالاً تغییراتی در سیاست خارجی آمریکا رخ خواهد داد.

فارس: بنابراین اگر ترامپ رئیس جمهور آمریکا شود، منافع واشنگتن در ناامنی افغانستان نیست؟

مجروح: آمریکا به دنبال منافع خود بوده و خواهد بود، اگر منافع آمریکا با وضعیت جاری افغانستان گره خورده باشد همین وضعیت ادامه خواهد داشت و اگر در ناامنی بیشتر باشد، ترامپ نیز ناامنی در افغانستان را بیشتر دامن خواهد زد.

فارس: با حمایت و همسویی ترامپ از اسرائیل فکر نمی‌کنید وضعیت سیاسی در کشورهای اسلامی را دگرگون می‌کند؟

مجروح: در زمان ریاست جمهوری بارک اوباما نیز آمریکا همواره همسو و حامی اسرائیل بوده و هیچ گاه در حمایت از اسرائیل کوتاهی نکرده است.

از سویی‌هم کشورهای اسلامی در پراکندگی بسر می‌برند، این وضعیت در دولت آینده آمریکا نیز ادامه داشته و کماکان برای گسست بیشتر مسلمانان، واشنگتن از اسرائیل حمایت بیشتری خواهد کرد.