بعد از ظهر روز یکشنبه ۳۰ جدی، محمداشرف غنی با معاونان و محمد یوسف غضنفر همکار سومش به منظور ثبت نام، مراجعه کرده و اسناد کاندیداتوری خود را به مقام ریاست‌جمهوری به‌نام تکت انتخاباتی دولت‌ساز در کمیسیون انتخابات طی مراحل کرد. همزمان با آن به جایگاه غرض وضاحت بیشتر برنامه‌های کاری به مقام ریاست جمهوری آینده به ایراد سخن پرداخت که فرازهایی از تعهدات انتخاباتی را می‌شود چنین فشرده کرد:

۱) در این تکت انتخاباتی امرالله صالح به صفت معاون اول و سرور دانش به صفت معاون دوم و در صورت برنده شدن یکتن از سرمایه‌داران به‌نام محمد یوسف غضنفر جایگاه سوم را احراز خواهد کرد.

۲) آقای غنی این تکت انتخاباتی را تیم دولت‌ساز بر شمرد و تأکید ورزید که کارهای گسسته و ناتمام گذشته را در مراحل بعدی به اتمام خواهد رسانید.

۳) تأکید و اذعان او به مرحلۀ قبلی از این جهت حایز اهمیت می‌باشد که آن را دهۀ تحول و تداوم خوانده بود و باورش این است که تا سال ۲۰۲۴ میلادی کشور خود کفا می‌شود و این جغرافیا گواه رونق و شکوفایی خواهد بود.

۴) غنی ضمن سخنرانی‌اش چندین بار واژۀ گسست و گسسته را به گونۀ اشتباه به کار برد که موجب حیرت مخاطبان شنونده و ببینده گردید.

۵) در مرحلۀ اول نیم از دزدان و فساد پیشه‌گان فرار کردند، نیمه دیگر آن انشاالله در مرحلۀ بعدی راه فرار را در پیش خواهند گرفت و تیم دولت‌ساز را برندۀ انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۳۹۸ خورشیدی به معرفی گرفت.

۶) به صورت کنایه‌آمیز، خود را مبارز نستوه و ادامه دهندۀ راه برگشت ناپذیر شاه امان‌الله قلم‌داد کرده و آرزومندی خود را در برآورده شدن این مأمول ابراز کرد و تعهد سپرد که سال آینده مصادف به صدمین سالروز استرداد استقلال کشور می‌باشد باید با شکوه بیش از پیش از این روز، تجلیل صورت گیرد.

۷) از نیروهای امنیتی و قربانیان قوت‌های نظامی و ملکی و وارثان شهدا تمجید کرد، همدردی خود را به عنوان قوماندان اعلی قوای مسلح کشور آشکار کرد.

۸) ضمن آن که حمایت از ارزش‌های قانون اساسی را وظیفۀ خود پنداشت، او بر قوم بزرگ فقرا خود را وابسته خوانده وعده داد که در بهبود و رفاه اجتماعی این قوم پرشمار تغییراتی را وارد می‌کند. در خور تذکر است که مرتبط به طرح قضیه فوق، جناب شان مرتکب اشتباه شده اند به دلیل این که فقرای کشور با توجه به معیارهای علمی، چنان مشرکاتی ندارند که به عنوان قوم بزرگ مطرح گردند؛ ولی از نظر کمیت و مضاف بر آن بی‌کفایتی رژیم‌های حاکم در مقاطع مختلف بر این سرزمین، آنان در زیر خط فقر به زنده‌گی رقت‌بار که شایستۀ زنده‌گی یک شهروند نیست دست و پا می‌زنند.

۹) عملی شدن و واردآوردن اصلاحات در تیم تحول و تداوم (دولت‌ساز) را از مکلفیت و رسالت تکت خود مطرح کرده تأکید بر آن داشت که با پیروزی در سال ۱۳۹۸ خورشیدی در استقرار حاکمیت قانون، رفاه اقتصادی و گسترش ساختارهای سیاسی به عنوان شخص رییس‌جمهور و کاندیدای مقام ریاست‌جمهوری فرصت‌های یک‌سان را به همۀ نامزدان در تکت‌های انتخاباتی فراهم خواهد ساخت.

۱۰) رهنمود محمداشرف غنی مشخصاً برای مسوولان امنیتی، تأمین امنیت بهتر برای همۀ نامزد کاندیدان ریاست‌جمهوری پیش‌رو بود.

۱۱) اعتراف کرد به مسألۀ همگرایی، پذیرش و بهبود اقتصاد مبتنی بر منافع و مصالح ملی کشور عمل کند.

۱۲) وابسته‌گی را مردود دانسته با آنهم تأکید بر استقلالیت اقتصادی به موازات استقلال سیاسی داشت.

۱۳) حمایت و طرف‌داری خود را به سان سال‌های پیش از علمای تکرار کرد و به نزدیک‌سازی ارگ و منبر اصرار ورزید.

۱۴) طالبان افغانستان را در پروسۀ جنگ و صلح فرا خواند و غرض استقرار صلح پایدار آماده‌گی‌اش را به هر نوع قربانی وعده داد.

۱۵) در صورت نپذیرفتن طالبان از این دعوت، آنان را مزدوران بیگانه قلم‌داد کرده، تأکید داشت که با ممالک حامی‌شان باب مذاکرات را خواهد گشود.

۱۶) اشرف غنی در پاسخ به پرسش گزارشگر به روشنی چون آفتاب مخالف خود را با اداره موقت بیان کرد.

در پایان صحبت‌های محمداشرف غنی، امرالله صالح به سخنرانی پرداخته که فشردۀ آن را این جا می‌آوریم:

۱) چرا من با این تکت پیوسته‌ام، معاملۀ در کار بوده یا چطور؟

۲) دلایل پیوستن خود را با تیم دول‌ ساز، ایجاد دولت وانمود کرد.

۳) سرپرست وزیر پیشین وزارت امور داخله، کار بیست روزۀ خود را دلیل روشن فرار نیمی از دزدان و فساد پیشه‌گان به خارج کشور خواند.

۴) تکت ما در رسیدن به مقام ریاست‌جمهوری قصد و نگاه به اموال غنیمت ندارد؛ بلکه آرزومندی ما ریشه کن کردن فساد می‌باشد.

۵) صالح گفت من از این جهت به تکت دولت‌ساز پیوستم که باور به انتقاد سازنده دارم و انتقاد سالم اقشار جامعه می‌تواند سازنده و راهگشا باشد. او پیش از این تیم غنی را «شماری از آدم‌های بی‌ریشه» می‌گفت و تاخت و تازهای سنگینی به نوع نگاه و برنامه‌های غنی برای حکومت‌داری داشت.

۶) او مخالفت آشکار خود را در رسیدن به روند جنگ و صلح از طریق تضرع مطرح کرد و امیدواری‌اش را به روشنی بیان داشت.

همچنان محمد سرور دانش نیز به عنوان معاون دوم، دیدگاهش را ارایه داشت با وجود آن که کمپاین‌های انتخاباتی رسماً آغاز نشده است با آنهم همکاران دیروزی و مخالفان سیاسی امروزی اتهامات ناروا بر ما می‌بندند و ما و عملکرد ما را مورد انتقاد قرار می‌دهند. توصیه تیم ما دولت‌ساز برای هواداران این است که از وارد کردن اتهام به دیگران جداً بپرهیزند.

در فرجام نوبت به محمد یوسف غضنفر ـ بازرگان و شخص چهارم تکت تیم انتخاباتی دولت‌ساز رسید. در سخنرانی‌اش، آقای اشرف غنی را تابو‌شکن خواند. محتوای صحبتش بیشتر به شخص غنی و کارنامه‌هایش معطوف بود. برنامه‌های موصوف را طرف حمایت اقتصادی قرار داده و تأکید می‌ورزید در صورت برنده شدن این تیم، ارزانی نصیب مردمان این وطن خواهد گردید و رویاهای شان به حقیقت خواهد پیوست.

در آخر به این ارزیابی می‌‌رسیم که افغانستان یک جامعۀ قومی ـ قبیله‌یی بوده و روحیه سرکشی و استقلال‌طلبی یکی از خصوصیات بارز و پایدار تاریخ مردم مبارز آن می‌‌باشد. از جهتی موجودیت هویت ملی اقوام باهم برادر این جغرافیا، زاده عوامل متعدد است.

زحمت‌کشان این خطۀ باستانی که رنج‌های تاریخی قامت رسای‌شان را خمیده کرده است و به چشم‌اندار چنین رویدادها دیدگاه مملو از شک و تردید دارند، به خود حق می‌دهند زنده‌گی آبرومندانه را شاهد باشند بنابرآن در عمل از این بازیگران سیاسی می‌طلبند که فرصت‌های یکسان اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را برای بالنده‌گی شهروندان فراهم سازند.

ناکاره گی محمداشرف غنی در زمان حکومت‌داری وحدت ملی و شعارهای بلندایی که او در دور پیشتر داده بود، نشان می‌دهد که او هیچ برنامۀ اصلاحی و اقتصادی برای مردمان این سرزمین ندارد و آمدن دوباره‌اش تداوم بدبختی‌های مردم است.