دولت هاي افغانستان، پاکستان، چين و امريکا دو دور از نشست هاي چهار جانبه را به خاطر دستيابي به نقشه راه صلح برگزار کرده اند. تقريبا به موازات اين نشست ها، نشست هايي در قطر با شرکت نمايندگاني از طالبان و افرادي غير دولتي از افغانستان به راه افتاده است تا براي دستيابي به صلح تلاش گفتگو کنند.
طالباني که در نشست قطر شرکت کرده اند، به رسميت شناختن دفتر سياسي گروه طالبان در قطر، خارج کردن نام رهبران اين گروه از فهرست سياه سازمان ملل و حذف جوايز تعيين شده براي بازداشت يا از بين بردن آنها، آزادي زندانيان طالب و پايان دادن به تبليغات زهرآگين عليه اين گروه، را به عنوان شروط خود براي آغاز گفتگو با دولت افغانستان مطرح کرده اند. در مقابل دولت افغانستان نيز گفته است که با گروه هايي گفتوگو ميکند که خشونت را ترک کنند. اعمال تروريستي را ترک کنند و آنچه در نورم هاي بينالمللي ميباشد به حيث اصل در گفتوگوهاي صلح بپذيرند و پيش شرطي براي گفتگو نداشته باشند.
در عين حال جنگ ميان طالبان و دولت به شدت باقي است و به گفته دولتمردان افغانستان که اگر اين جنگ به بهار برسد، و تا آن زمان به صلح نرسد و مواضع شان نزديک نشود، بهاري خونين تري را بايد انتظار کشيد. هر چند مواضع طالبان حد اقل از زبان کساني که در اين نشست شرکت کرده اند، با تغييرات و ملايمت هايي مشاهده مي شود، اما دوري اين مواضع به خوبي مشهود است. طالبان و دولت در اظهار نظرهاي رسمي به طوري از هم دور ديده مي شوند که بعيد به نظر مي رسد اينها بتوانند با يکديگر به مذاکره بنشينند.
از سوي ديگر، وضعيت براي رسيدن به صلح در سالهاي گذشته و اکنون فرق ها و تفاوتهاي اساسي دارد. در سالهاي گذشته طالبان حول محور رهبري شان، ملا عمر جمع بودند و اکنون طالبان با چند پارچه شدن، به گروه هاي مختلفي تقسيم شده اند که حتا با يکديگر مي جنگند و از هم ديگر مي کشند. داعش نيز بر جمع مدعيان جنگ با دولت و مردم افغانستان اضافه شده است و در مناطقي از کشور پايگاه و جايگاهي نيز براي خود ساخته است.
دولت افغانستان که سالها به دنبال صلح با طالبان در زماني که طالبان تحت فرمان يک فرمانده مي جنگيدند و مي توانستند صلح کنند، نتوانست به صلح برسد، و کشورهاي حامي افغانستان نيز نتوانستند تلاش هاي صلحي را که بارها به راه افتاده بود را به انجام برسانند، چگونه خواهند توانست پروسه صلح را در حال حاضر که گروه طالبان به چند دسته تقسيم شده اند و گروه هاي مدعي ديگري نيز پيدا شده اند، به پيش خواهد برد.
اما با همه اينها، با تمام شعارها و وعده هايي که دولت افغانستان به مردم مي دهد، اما باز هم نگراني ها از تعهد دولت افغانستان به حفظ دستاوردها و اصولي که براي مردم افغانستان با اهميت است، وجود دارد. حقوق اقليتها، حقوق زنان، کودکان، بشر و بسياري از مسايل مهم در کشور چگونه از طرف دولت افغانستان حمايت خواهد شد.
طالبان در حال حاضر با فشار وارد کردن به دولت از طريق جنگ و انتحار و انفجار قصد دارد دولت را در موضع کاملا نامناسبي قرار دهد. به همين دليل نيز دولت اگر مي خواهد از موضع کاملا قوي در مقابل طالبان ظاهر شود، ميدان هاي جنگ را بايد تقويت کند. و نگذارد طالبان با وارد شدن به شهرها و عمليات هاي انتحاري و انفجاري دولت را تحت تاثير قرار داده و به افکار عمومي نشان دهد که مي تواند در مقابل دولت مقاومت کند.
از سوي ديگر نيز، کشورهاي عضو نشست چهار جانبه بايد براي رسيدن به ترسيم نقشه راه براي صلح در افغانستان در زودترين فرصت تلاش کنند. قضاياي افغانستان به سرعت پيش مي روند و به خاطر تعدد بازيگران در سياست افغانستان، پيش بيني دقيق اوضاع که به نفع چه کسي خواهد بود، سخت است.
- کد خبر 395
- پرینت