فیروزالدین فیروز، وزیر بهداشت افغانستان اعلام کرد که از سه میلیون افرادی که در افغانستان از مخدر استفاده می‌کنند، ۱.۴ میلیون نفر آنها اعتیاد به مواد مخدر دارند و ۱.۶ میلیون نفر نیز یا به صورت تفریحی از مواد مخدر استفاده می‌کنند یا در محل زندگی می‌کنند که مواد مخدر در آنجا استفاده می‌شود.

دکتر فهیم پیغام که از شش سال پیش بدینسو در بخش مداوای معتادین مواد مخدر در افغانستان کار می‌کند، عوامل افزایش اعتیاد به مواد مخدر در میان جوانان را چنین بیان می‌کند: «بیکاری، نا امنی، فقر و نا آگاهی از علل افزایش معتادین است اما این که همایش‌هایی از این دست چه تاثیری بر میزان کشت و قاچاق مواد مخدر و بر کم کردن معتادان مواد مخدر دارد، فکر می‌کنم که نشست‌های بسیاری در طی این چند سال برگزار شده است ولی متاسفانه ما نتایج ملموس و محسوسی را از این گونه نشست‌ها ندیده‌ایم.

اما به گفته مقامات دولت افغانستان و سازمان‌های بین‌المللی که در این کشور فعالیت دارند، در سال ۲۰۰۵ میلادی شمار معتادان افغان به حدود ۹۲۰ هزار نفر می‌ر‌سید، در سال ۲۰۰۹ این تعداد به یک میلیون و در سال ۲۰۱۲ شمار معتادان به ۱.۶ میلیون افزایش یافت.

فیروزالدین فیروز خواستار همکاری بین‌المللی برای مبارزه با پدیده اعتیاد در افغانستان شده و گفت که در سراسر افغانستان اکنون ۲۵ هزار تخت بیمارستان برای ترک اعتیاد وجود دارد و اگر به طور متوسط هر نفر ۳۵ الی ۴۰ روز مداوا شود، ما سالانه قادر به درمان حدود ۶۰ الی ۷۰ هزار نفر خواهیم بود که با توجه به شمار معتادان رسیدگی به کل آن کار مشکل است.

وزیر بهداشت افغانستان بهترین راه ترک اعتیاد را همکاری جامعه دانست و گفت که اگر زمینه برای جذب مجدد افراد در جامعه وجود نداشته باشد، آنان دوباره به مواد مخدر رو خواهند آورد.

کارشناسان مبارزه با مواد مخدر در افغانستان به این باورند که در اصل کاشت و برداشت مواد مخدر یک بحث جهانی و منطقه‌ای شده است و بیش از ۹۰ درصد مواد مخدر دنیا در افغانستان تولید می‌شود. جنرال داوود سیفی کارشناس مبارزه با مواد مخدر چنین نظری دارد. او می‌گوید: «فکر می‌کنم در مبارزه با تولید کنندگان و باندهای مافیایی، هم دولت افغانستان باید اقدام کند و هم کشورهایی که ادعای مبارزه با مواد مخدر را دارند. اما بیماران و معتادانی که توسط باندهای مافیایی معتاد شدند اینها باید مداوا شوند و جلوی افزایش اعتیاد گرفته شود و باید یک بسیج همگانی برای آگاهی مردم ایجاد شود.»

معضل کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر در افغانستان و قاچاق مواد مخدر به سایر کشورهای جهان سال‌هاست که دامنگیر افغانستان است. برنامه‌های زیادی هم برای مبارزه با این پدیده انجام شده چه از سوی نهادهای داخلی و چه از سوی نهادهای بین‌المللی. اما این برنامه‌ها تاکنون موفقیت زیادی نداشته است. در ارتباط با مواد مخدر، معضل دیگری هم که اضافه و به یک نگرانی بزرگ تبدیل شده افزایش تعداد معتادان به مواد مخدر در افغانستان است که افزایش گرایش جوانان به این مواد، نگرانی‌ها را تشدید کرده است.

گزارش از: مصطفی کاکر