رمضان در کشورهاي اسلامي فرصت خوبي براي تفکر، تدبر و گفتگو روي مهمترين مسايل جهان اسلام و مسلمانان جهان است. مثل بسياري از کشورهاي اسلامي، امور مساجد و ملا امامان به وزارت حج و اوقاف و شهدا و معلولين مربوط مي شود. اين وزارت رابطه مستقيمي با همه امور مذهبي در کشور دارد و مي تواند در ارتباط با ملا امامان و واعظان و روحانيون در کشور باشد.
بحث هايي که در کشورهاي اسلامي مطرح مي شوند به تبع مهمترين مسايل آن کشورها است. مثلا در افغانستان بايد بحث از جنگ و صلح، کشتارهاي انسان هاي بي گناه به بهانه هاي مختلف، برداشت هاي تند و افراطي از دين مبين اسلام و همين گونه برداشت هاي متفاوت ديگر، استفاده و سوء استفاده از دين مبين اسلام تحت عناوين مختلف، و… مي باشد. در گير و دار افزايش قيمت هاي مواد غذايي و آنچه مربوط به تن و بدن انسان مي باشد، و اعمال و مناسک عبادي در اين ماه مبارک، بايد بحث ها و گفتمان ديني به مسايل عيني امروزين جهان اسلام کشيده شود، و علما و دانشمندان کشور وارد بحث هاي عميق و دقيق شوند، تا زمينه براي گفتگو و بحث بر روي مسايل مهم جهان اسلام فراهم شود. افغانستان اين افتخار را دارد که يکي از بهترين و آزادي ترين قوانين اساسي در منطقه را دارد که آزادي بيان، حقوق بشر، حقوق زنان و کودکان، و آزادي هاي مدني و اجتماعي را تضمين کرده است.
مباحث ديني ظرفيت بالايي براي مورد بحث قرار گرفتن و واکاوي بيشتر دارند. مطرح شدن مباحث کلان فرهنگي، اجتماعي و ديني در جامعه زمينه را براي وارد شدن دانشمندان و علماي ديني از هر قوم و قبيله و منطقه و جناحي در اين مباحث مي شود، و اگر بحث به صورت درست و منطقي پيش برود، تندروي و افراط گرايي رنگ مي بازد و جاي خود را به منطق و استدلال خواهد داد.
طالبان و گروهاي افراطي به همين دليل مي ترسند تا ابتکار امور را به  دست دانشمندان و علماي اعلام بدهند. آنها با هر نوع حرکتي در اين زمينه مبارزه خواهند کرد. آنان به جاي حاکم ساختن تفکر و استدلال در جوامع اسلامي به تقويت سنگرهاي جنگ و اختلاف و بي نظمي تلاش مي ورزند. به همين خاطر نيز طالبان  در موارد مختلفي بر ملاامامان و مکاتب حمله مي کنند و فضاي کشور را متشنج مي سازند.
مباحث مختلفي در کشور و جهان اسلام وجود دارد و نياز شديدي نيز به طرح آنها و بررسي آنها در مجامع علمي و مذهبي به نظر مي رسد. اين موضوعات براي سالهاي سال مسکوت مانده اند و به همين خاطر نيز است که افراط گرايي در اين اواخر به وضوح ديده مي شود.
جنگي که در نزديک به چهال سال در تاريخ افغانستان سابقه دارد، در تمامي اين سالها به پشتوانه مذهب و دين سنگرهاي جنگ داغ نگه داشته شده اند. کمتر کسي به ياد دارد که علماي کشور در يک صف و يک  کلمه انتحار و عمليات انتحاري را آشکارا مورد بحث و بررسي همه جانبه قرارداده و حرمت آنها را اعلام نمايند. در نهايت نيز اگر مردم به اين گفتگوها عمل نمي نمايند، علما بايد تمام تلاش شان را براي قانع ساختن مردم و وارد کردن مردم در بحث هاي جامعه روي دست بگيرند.
مردم ا فغانستان با وجود اينکه سابقه بسيار طولاني در افکار و انديشه هاي آزادي خواهانه و همين طور در انديشه هاي برتر دارند، اما نتوانسته اند که راه خود را براي کنار گذاشتن خشونت و تمايل به مناطق به سرعت هموار کنند.