منارجام افغانستان که یکی ازبزرگترین بناهای تاریخی جهان محسوب می شود، با خطرفروریزی روبه رو است.

این بنا در روستای جام درهفتاد کیلومتری شهرفیروزکوه مرکزغوردرمسیررود خانه هریرود موقعیت دارد. درسال های پسین قامت این بنای تاریخی شصت وپنج متره اندکی خمیده است. حکومت پیشین برای حفاظت ازاین منارو جلوگیری از رسوب آب رودخانه بر آن، اطرافش را دیوار استنادی ساخت، اما سال پار دراثر سیلاب وافزایش سطح آب رودخانه این دیوار فروریخت.

درحال حاضرآب بربخش هایی ازمناررسوب کرده وقسمت هایی ازپیکره این بنای تاریخی نیز ترک برداشته است.

رودخانه هریرود که بنای تاریخی جام درمسیرآن واقع شده است درحال حاضرگواه سیلاب است واین سیلاب چندین خانه در نزدیکی منارجام را تخریب کرده است و بیم آن می رود که سرانجام این گنجینه تاریخی افغانستان نابود شود.

این منار در سده دوازدهم میلادی ساخته شده است و ۶۵ متر ارتفاع دارد و در سال ۲۰۰۲ مرکز حفظ میراث جهانی یونسکو خواستار ثبت این منار در فهرست میراث فرهنگی جهان شد.

 منارجام افغانستان بعد از قطب منار در دهلی نو هندوستان ، بلندترین مناره خشتی جهان است.

به دلیل جریان آب در رودخانه‌ یی که در نزدیکی منار جام قرار دارد، این بنای تاریخی ، در حال فرسایش است.

مولوی عبدالحی زعیم رییس اطلاعات وفرهنگ غورمی گوید پولی برای نگهداری منارجام وجود ندارد.

او اما به آژانس باخترگفت که تلاش ها برای جلوگیری ازرسوب بیشترآب دربنای تاریخی جام آغازشده است.

مسوولان امارت اسلامی افغانستان می گویند که علی رغم چالش های اقتصادی، برای حفظ میراث های فرهنگی افغانستان تلاش می کنند.

مولوی سعدالدین سعید، معین فرهنگ وهنروزارت اطلاعات وفرهنگ اخیراً ازنهاد های جهانی خواست تا امارت اسلامی را درراه حفظ وترمیم بنا های تاریخی افغانستان یاری رساند.

براساس اسناد سازمان یونسکو، منار جام افغانستان در سال ۱۱۹۴ میلادی در دوران سلطنت سلطان غیاث‌الدین غوری ساخته شده‌است.

سازنده منارجام معماری به نام «علی» بوده است که نام او در دو نقطه این منار دیده می‌شود. همچنان در پای منار جام نیز نام شاه غیاث الدین غوری به چشم می‌خورد.

منار تاریخی جام به صورت استوانه‌ یی و بر پایه‌ هشت ضلعی ساخته شده است که قطرش نه متر و بلندای آن بیش ازشصت وسه متر است. قاعده این منار به بلندای تقریباً دو متر از سطح زمین جای دارد که در کوچکی برای ورود به داخل مناره وجود دارد.

شیوه ساخت و شکل ظاهری جام را شبیه به مناره‌ یی می‌دانند که مسعود سوم غزنوی در شهر غزنی یا غزنه ساخته بود. همچنین در شهر دهلی هندوستان هم یک مناره به نام منار قطب وجود دارد که بدون شک در ساختش از برج جام ایده گرفته‌اند. تحقیقات باستان‌شناسی نشان داده‌اند که در اطراف منار جام آثار و خرابه‌هایی از استحکامات نظامی، یک کاخ، کوزه‌های سفالین و یک گورستان متعلق به یهودیان یافت شده‌است و با این اوصاف احتمالاً از منار جام برای دیدبانی استفاده می‌کردند.

برخی باستان‌شناسان عقیده دارند که قطب منار در هند با الهام از منار جام در اوایل قرن ۱۳ساخته شده‌است.